Lex wordt bijna 63 jaar en komt oorspronkelijk uit Brabant. Rond 1985-1986 is hij verhuisd naar Amsterdam en woont daar al ruim 41 jaar samen met zijn partner. Lex werkt fulltime bij KLM, maar gaat binnenkort 80% werken. Sinds maart 2020 zet Lex zich vrijwillig in bij Markant. Hij gaat op bezoek bij mensen in de laatste levensfase. “Ik ging meer nadenken over de dood en wilde meer betekenen voor iemand anders.”
Tijdens corona werden een schoolvriend van Lex en zijn vrouw, ziek. “Ze woonden in Eindhoven, dat was te ver om echt iets voor ze te kunnen betekenen. Dat vond ik lastig. Tijdens onderzoek werd bij mijn schoolvriend leverkanker geconstateerd. En in die periode werd ook duidelijk dat het met zijn vrouw heel slecht ging. Beide situaties waren uitzichtloos en ze hebben ervoor gekozen om zich niet te laten behandelen. We zaten in zak en as. In diezelfde week zag ik een advertentie in de krant over Markant. Alsof het zo moest zijn. Ik heb me gelijk aangemeld als vrijwilliger. Dat was in maart 2020. Na een paar weken kon ik de basistraining volgen.”
De eerste keer
In juli 2020 wordt Lex voor het eerst ingezet. “Ik vond het best spannend de eerste keer. Mevrouw was dik in de 90 en woonde in Zuid. Helaas overleed mevrouw al snel en ben ik niet zo vaak geweest. Daarna ben ik ingezet bij een dame in Centrum. En mijn laatste inzet was ook bij een dame in Centrum. Zij was uitbehandeld en had een levensverwachting van een paar maanden. Op een gegeven moment ging ze naar het hospice, daar heb ik haar ook nog bezocht. Na 6 weken moest ze weer naar huis, ze was nog niet in haar laatste levensfase beland. Dus bezocht ik haar weer iedere week thuis. Ze was echt een broodje speciaal. Een hele lieve vrouw, met een heel bijzonder leven, maar we hebben die 2,5 jaar een leuke tijd gehad, met een lach en een traan.”
Band opbouwen
Als je als vrijwilliger ingezet wordt bij iemand in de laatste levensfase, duurt het contact meestal niet lang. Ondanks dat bouw je toch een band met elkaar op. Maar je weet van tevoren dat het eindigt. “Bij mijn laatste inzet liep dat dus anders en was de inzet veel langer. Mevrouw keek echt uit naar mijn komst. Ik ging overal met haar naartoe: de supermarkt, het museum, een corona-prik halen, op een terrasje zitten. En in weer en wind ging ze buiten zitten om een sigaretje te roken. Ze was erg uitgesproken en wilde heel graag sterven, maar ze was nog niet klaar voor euthanasie. Aan de andere kant had ze een bucketlist en hield ze vast aan het leven.”
Persoonlijke begeleiding
Bij Markant word je altijd persoonlijk begeleid door een coördinator. Je kunt al je vragen stellen en overleggen als je ergens mee zit. “Mevrouw zag mij steeds meer als een vriend. Maar daar was ik niet naar op zoek. Toen de inzet maar bleef duren, inmiddels al 2,5 jaar, heb ik contact gezocht met mijn coördinator Marianne. We hebben samen de situatie besproken. Marianne heeft de optie benoemd om de inzet te stoppen, maar dat wilde ik eigenlijk niet. Ik wist dat het een keer zou eindigen en dan wilde ik er voor haar zijn. Marianne was van mijn thuissituatie op de hoogte. Ik kon veel met haar lachen en bij twijfel kon ik haar bellen. Ze heeft me ook goed voorbereid op de verschillende situaties.”
Eventjes niet
Inmiddels is het september 2023 en gaat Lex op vakantie met zijn partner. “Tijdens de vakantie kreeg mijn partner pijn in zijn mond. Eenmaal thuis bleek na veel onderzoeken dat het kanker was. Inmiddels waren mijn schoolvriend en zijn vrouw al geruime tijd overleden. Ik ging elke dag met mijn partner mee naar het ziekenhuis, dat was heel zwaar. In die tijd heb ik mevrouw niet bezocht en in oktober is mevrouw overleden. De situatie met mijn partner is op dit moment rustig, maar met kerst werd hij erg ziek. In die tijd heb ik even geen inzet gehad. Maar nu wil ik graag weer aan de slag. Laatst heb ik nog een uur op het bankje gezeten waar ik met mevrouw altijd zat, ze keek echt naar me uit. Ze maakte zich voor me op en zocht echt verbinding. Het was heel belangrijk dat ik daarin mijn grenzen aangaf. Daarover kon ik ook goed praten met mijn coördinator Marianne.”
Tot het Einde
In het voorjaar van 2023 werd Markant benaderd door HUMAN. Ze zijn op zoek naar vrijwilligers die willen meewerken aan de documentaire Tot het Einde, over mensen die zich vrijwillig inzetten voor mensen in de laatste levensfase. “Eerst was ik wat terughoudend en liet het aan mijn cliënt over. Mevrouw wilde wel meewerken. We hebben zelfs nog haar verjaardag gefilmd. Het waren veel opnames, tot aan haar overlijden. Helaas heeft mevrouw zelf het eindresultaat niet meegemaakt.”
Anderen laten nadenken
En dan kom je ineens op TV. “Ik wilde andere mensen op het idee brengen om vrijwilligerswerk te doen en mensen te laten nadenken over de dood. Dus eigenlijk heb ik niet lang getwijfeld. Tijdens de opnames had ik geen erg meer in die microfoon. Ik ben geen acteur, ik ben wie ik ben. Ik kom uit Noord-Brabant dus ik dacht dat er misschien wel ondertiteling nodig zou zijn. Maar de documentaire is heel leuk worden, ook van de andere vrijwilligers. Heel bijzonder.”
Niet te omschrijven
Wat betekent dat nou eigenlijk, vrijwilliger zijn? “Het is niet te omschrijven en je kunt het niet kopen. Je stopt er maar heel weinig in en je krijgt er heel veel voor terug. Net als bloemen. Dat verschilt natuurlijk per persoon en per inzet. Eigenlijk zou ik het iedereen aanraden. Daarom heb ik ook meegewerkt aan de documentaire. Anderen laten nadenken over de dood. Je krijgt er zoveel voor terug. De mensen waarderen het zo. Dat zie je op het moment dat je komt en dat je weggaat. De tranen, een appje, de woorden. Het kost mij geen enkele moeite om te gaan, ik vind het juist leuk.”
Tot het Einde is terug te zien op NPO start.
Wil jij net als Lex iets betekenen voor mensen in de laatste levensfase?
Dan willen wij jou graag ontmoeten. Meld je aan of neem contact op met Markant om kennis te maken. Bel 020 886 88 00 of mail naar info@markant.org.
Kijk hier voor meer informatie.