Vandaag ben ik op bezoek bij Joost van der Kruijssen (81) en Anette van Blijenburgh (68). Joost en Anette zijn 17 jaar vrijwilliger geweest bij Markant. Zij waren al die jaren de logeerouders van Pippa, een meisje met het syndroom van Down. Pippa kwam één keer per vier weken een weekendje logeren bij Joost en Anette thuis. Pippa woont sinds kort op ‘zichzelf’ en dat was een mooi moment voor Joost en Anette om als logeerouders te stoppen. Na 17 jaar is het mooi geweest. Joost schiet vol als hij er zich ineens bewust van wordt: “Ik hield van die meid.”
In 2006 gaat Anette op werkbezoek bij Markant en hoort daar over het project GUL (Gewoon Uit Logeren), waarbij kinderen met of zonder beperking eens in de maand uit logeren gaan om het gezin waar het kind woont even rust te geven. Ze is direct enthousiast en wil daar met haar man Joost eens over nadenken. “Daar hoef ik niet over na te denken,” zegt Joost. “dat wil ik wel!” En zo geven ze zich op en gaan ze op kennismaking bij José, coördinator bij Markant. Anette: “Het was een heel fijn gesprek en later hoorden we dat José al gelijk een mogelijk logeerkind in gedachten had. Dat bleek Pippa te zijn. Maar dat mocht ze nog niet zeggen, want ze wilde eerst met Pippa’s ouders over ons in gesprek. Die reageerden positief en zo gingen we bij het gezin in Amsterdam-Noord op huisbezoek om kennis te maken. Pippa had toen alleen nog een jonger zusje, later kwam daar een broertje bij. Joost ging tijdens het gesprek met de zusjes in de poppenhoek spelen. José had gezegd dat ze weg zou gaan als het klikte. En dat deed ze!”
Rustig opbouwen
Daarna ging alles razendsnel en kwam de koppeling tot stand. Joost: “We hebben het rustig aan opgebouwd; eerst kwam Pippa een uurtje in de middag en bleven haar ouders erbij. Daarna gingen haar ouders steeds iets langer weg, totdat Pippa zich vertrouwd genoeg voelde om ook bij ons te slapen. Want dat is waar het om ging. Dat heeft zo’n half jaar geduurd. In het begin moesten we twee keer haar ouders opbellen omdat Pippa naar huis wilde. Tot haar vader een keer een nachtje samen met haar bij ons geslapen heeft. En vanaf dat moment was het goed.”
‘Ga je mee?’
Ieder weekend verliep volgens een vast patroon. Anette: ”Pippa werd op zaterdag om 11.00 uur in de ochtend gebracht door haar ouders. Dan dronken we gezellig wat samen en na een uurtje gingen haar ouders naar huis.” Joost vult Anette enthousiast aan: “Haar vader zei dan iedere keer: ‘Kom we gaan. Pippa, ga je mee?’ En dan zei Pippa altijd ‘NEE’. En dat heeft hij al die 17 jaar zo gedaan. En Pippa ook!” Anette gaat verder: “Op zondag om 17.00 uur brachten wij Pippa weer naar huis. En dan praatten we na over het weekend en dronken daar gezellig wat.”
Communiceren
In de jaren dat Pippa logeerde bij Joost en Anette is ze een volwassen meid geworden. Anette: “In het begin deed Pippa veel met gebaren. Die begrepen we eerst niet, dus zijn we op cursus gegaan. Maar later begon Pippa ook korte zinnetjes te gebruiken en hadden we de gebaren eigenlijk niet meer nodig. We konden aan haar gezicht en mimiek goed zien hoe Pippa zich voelde.” Joost gaat verder: “In het begin dacht ik nog wel dat ik Pippa zou kunnen leren lezen. Als ik maar goed genoeg mijn best zou doen. Maar Pippa heeft door Down een flinke leerbeperking, dus na een half jaar ben ik daar toch maar mee gestopt. Ze hield veel van ganzenborden en van puzzelen. K3 was haar favoriet.”
Vast programma
“De laatste jaren hadden we een soort vast programma”, gaat Joost verder, “Eerst een uurtje koffiedrinken met de ouders van Pippa. En daarna óp naar het afvalpunt. Eerst het glas en dan het papier. Je kan je voorstellen dat we een hoop op konden sparen in vier weken tijd. Pippa kon uren zoet zijn met het papier in de tas stoppen. En het glas kapot gooien in de bak, vond ze zo mooi. Daarna deden we boodschappen bij de Albert Heijn. Daar leverde Pippa de statiegeldflessen in. Pippa voelde zich goed in die zaterdagstructuur. Ook gingen we papier en flesjes rapen. Pippa kon de grijper niet zelf dichtknijpen, maar ze vond het wel leuk. Ze had echt engelengeduld, voor alles.” Anette vult aan: “Maar ook Joost heeft heel veel geduld. Ze gingen een keer samen pannenkoeken bakken. Joost deed voor hoe Pippa een ei in de kom moest doen, maar het hele ei viel er dan in. Stukje voor stukje plukte Joost de kalk er weer uit. Maar hij werd nooit boos.”
Joost en Anette hebben beiden 3 kinderen uit een eerder huwelijk. “Pippa voelde voor ons als ons gezamenlijke kind, vertelt Anette. “Tot aan corona hebben we er heel veel voldoening uit gehaald. Maar ook uit de relatie met de ouders van Pippa. Als Pippa bij ons was, dan hadden zij een ‘normaal’ weekend met hun andere twee kinderen. Ik weet nog dat haar moeder zei toen Pippa in het begin bij ons was: ‘We zijn voor het eerst een normaal gezin. Niemand kijkt naar ons’. Dat vond ik zo ontroerend.” Joost vervolgt: ” Maar ook als wij met z’n drieën, Pippa dus en wij twee, over straat liepen kregen we soms verwijtende blikken. Alsof de mensen zeiden: ‘Als je zo oud aan kinderen begint, dan krijg je dat.’ Wij stelden ons voor als Pippa haar logeerouders. Ze hoort gewoon bij ons.”
Dol op kinderen
Het was niet vreemd dat Anette en Joost voor dit project kozen. Anette: “Ik dacht vroeger al dat ik misschien een kindje wilde adopteren. Ik wilde altijd al iets doen voor een ander. En ik weet hoe dol Joost is op kinderen, dat zag ik meteen. Zo makkelijk, lief en geduldig als hij is. Een kind met een lichamelijk beperking zou niet kunnen. We woonden op vierhoog in het Centrum. Maar verder was alles mogelijk. We werkten toen allebei nog en hadden een druk sociaal leven. Dus dit was precies goed. ” Joost gaat enthousiast verder: “Kinderen vind ik gewoon WAUW! Dus ik hoefde nergens over na te denken, dat was me meteen duidelijk.”
Op de uitkijk
Naast dat vrijwilligerswerk hard nodig is, levert het alle partijen heel veel op. “Het geeft me veel voldoening en het is iets wat we samen doen. We wisselen elkaar af en zijn een goed team. Ik voel me bevoorrecht,” vertelt Anette. “Ik vind het gewoon heel erg leuk. Ik stond iedere keer al op de uitkijk als Pippa zou komen. Dan stond ze beneden te zwaaien,” vult Joost aan.
Niet voor iedereen
Maar dit soort vrijwilligerswerk is niet voor iedereen, vinden Joost en Anette: “Je moet echt wel weten wat je doet. Als je denkt dat je het leuk vindt en je hebt het karakter ervoor, dan moet je het doen. Maar het vraagt wel veel van je.” Daar is Joost het wel mee eens: ” Op zondagavond zaten we lekker op de bank met onze voetjes omhoog, blij en voldaan.”
Cursus gebaren
Vrijwilligers van Markant mogen gratis trainingen volgen bij de Vrijwilligersacademie en bij Markant zelf. Dat was voor Joost en Anette niet echt nodig: “Ik heb wel wat trainingen gevolgd, maar meer voor mijn werk als professional. Wel hebben we een cursus gebarentaal gevolgd. Verder ging het gewoon goed. Wij hadden gewoon het geluk dat we alles met de ouders van Pippa konden bespreken, en we konden natuurlijk Markant altijd bellen als we iets nodig hadden. ” vertelt Anette. Joost vult aan: “Wel vond ik het altijd leuk om ieder jaar met alle vrijwilligers bij elkaar te komen, tijdens het jaarlijkse uitje. Daar spreek je dan andere vrijwilligers van Markant.”
Fijne begeleiding
Markant zorgt altijd voor een persoonlijke begeleiding. Joost: “Wij vonden onze coördinator Sietske helemaal geweldig! Ze was heel belangstellend, gaf ons genoeg aandacht en belde regelmatig. Ze was heel uitnodigend, maar alles ging gewoon goed.” Anette vervolgt: “In het begin hadden we regelmatig contact, maar daarna verliep alles via de ouders. ”
Veel waardering
Op de vraag of Joost en Anette zich gewaardeerd voelen, geven ze samen een duidelijk antwoord: Ja! “Pippa was altijd blij ons ons te zien. Dat merkten we bijvoorbeeld aan de knuffels die ze ons gaf. Maar we hebben ook ontzettend met haar gelachen. En ook van haar ouders voelden we waardering. Ze brachten op zaterdag altijd taart en op zondag persten ze altijd een sapje voor mij. Ook de coördinatoren van Markant lieten merken dat ze ons waardeerden. Als we er waren was er altijd aandacht en werd er gevraagd of we nog iets nodig hadden. En laatst hebben we nog bloemen gekregen, omdat we zijn gestopt. Ook het jaarlijks kerstgeschenk vonden we heel lief. We werden niet vergeten,” vertelt Anette. Ook Joost voelde zich gewaardeerd: “Pippa wilde graag dingen met mij doen, ik mocht haar graag plagen. Ik was toch best teleurgesteld toen we stopten met GUL. Ook haar ouders waarderen ons. Pippa’s moeder heeft een boek geschreven en ze heeft een heel hoofdstuk gewijd aan JoostAnette. Want zo noemde Pippa ons, JoostAnette. We zijn naar de boekpresentatie geweest en hebben een exemplaar van het boek gekregen. En na tien jaar ons ingezet te hebben, kregen we van de ouders van Pippa een weekendje met het hele gezin in een huisje in Friesland!
Binnenkort gaan Joost en Anette op bezoek bij Pippa in haar eigen huis. Daarna brengen ze haar weer naar haar ouders in Noord. Want helemaal op zichzelf wonen is nog iets te spannend.
De moeder van Pippa, Marlies Kieft, heeft een boek geschreven over haar ervaringen: Anders mooi. Leven met Pippa. Te koop bij de boekhandel.
Wil jij ook iets betekenen voor kinderen met een beperking en hun gezin?
Dat kan al voor 2 uurtjes in de week bij de kinderen thuis. Meld je aan of kijk op de pagina voor vrijwilligers voor meer informatie.
Kijk voor leuke vacatures bij vrijwilligerswerk op onze website.