Angelina de Jong heeft vorig jaar het roer omgegooid. Ze besloot gehoor te geven aan het stemmetje in haar achterhoofd. Ze wilde iets toevoegen aan de maatschappij, maar vond dat niet in haar werk. Nu is ze vrijwilliger bij onder andere Markant en zet ze zich in voor mensen met een chronische ziekte of beperking.

Stemmetje in mijn achterhoofd
Ik ben Angelina, 55 jaar oud en geboren en getogen in Amsterdam. Ik ben mantelzorger van mijn moeder van 83 jaar die een kwetsbare gezondheid heeft. Gelukkig woont ze in de buurt, want ik heb geen broers of zussen. Ik heb altijd hele drukke banen gehad, maar ook een stemmetje in mijn achterhoofd dat ik iets wilde toevoegen aan de maatschappij. Dat vond ik nooit in mijn werk. Vorig jaar heb ik besloten het roer om te gooien en kreeg ik de kans om de balans tussen werk en privé te herstellen. Van jongs af aan heb ik affiniteit met oudere mensen en mensen die eenzaam zijn. Ze hebben zo’n behoefte aan aandacht, dat vind ik hartverscheurend. Ik zag het bij mijn oma en oudtantes. Die woonden in tehuizen en daar ging ik dan naartoe. Ik was een jaar of 16 en zag zoveel eenzaamheid. Als ik gedag zei tegen iemand en aandacht gaf, maakte het hun dag al goed. Toen, in de jaren 80, was er in de zorg ook al te weinig tijd om een praatje te maken.

Toevoegen aan de maatschappij  
Ik bleef maar dat stemmetje in mijn achterhoofd houden dat ik iets wilde toevoegen aan de maatschappij. Van jongs af aan ben ik me heel bewust hoe schrijnend het soms is bij oudere mensen en mensen met een handicap. In mijn jeugd had ik veel ouderen om me heen waar ik een goede band mee had. Maar ik had het altijd heel druk en maakte veel overuren. Die bekende ratrace. Ik vroeg mezelf af: ’Wat is dit eigenlijk? Ik kan me veel nuttiger maken!’ Dus heb ik een jaar geleden het roer om gegooid. Ik heb diverse organisaties benaderd, want ik wist niet of er wel vraag was naar vrijwilligers. In maart 2022 heb ik me ingeschreven bij Markant en aan het eind van die maand kon ik al aan de slag! .

Prachtige verhalen  
Mijn eerste inzet was bij een dame van 95 jaar met vergevorderde dementie. Ze had 2 dochters en een zoon die betrokken waren. De dochter die het dichtste bij woonde, stond echt op omvallen. Ze vertelde me alles over haar moeder van vroeger, daar kwamen prachtige verhalen uit. Ook de fotoboeken waren een mooi aanknopingspunt. Iedere week moest ik me opnieuw voorstellen en iedere keer was het weer kijken hoe mevrouw zou reageren. Maar ze was niet achterdochtig. Omdat ik het in mijn omgeving ook al had meegemaakt, wist ik hoe ik er mee om moest gaan. Ik stelde me iedere keer voor. Dat accepteerde mevrouw en samen bekeken we dan de agenda. Ze had me ook een rijmpje geleerd over de donderdag, de dag dat ik altijd langskwam. Als ik dan begon, viel zij al snel in en dan was het goed. Ze vertelde me heel veel familieverhalen, over haar ouders en dat ze een goede naaister is geweest. Ik bereidde mijn bezoeken altijd voor. Ik printte kruiswoordpuzzels groot uit om samen te puzzelen. En we zongen samen rijmpjes en liedjes van vroeger, het ging gewoon van een leien dakje. De koppeling stopte, omdat mevrouw naar een tehuis moest. De laatste keer waren haar oudste dochter en kleinzoon er ook bij. Het was een heel warm gezin, heel liefdevol. Het was dan ook een hele mooie eerste inzet. Nu zit mevrouw in het tehuis waar ik ook vrijwilliger ben tijdens de creatieve ochtenden. Ze herkent me niet, maar toch vind ik het leuk om haar nog te zien.

Een bezienswaardigheid  
Daarna kreeg ik weer een dame, deze keer met beginnende dementie. Ze was 77  jaar en minder ver als de dame van mijn eerste inzet. Ze had alleen een oudere zus, waarvan de partner pas was overleden. Er was geen tijd voor rouw, omdat ze intensief zorgde voor haar zus. Ook de partner van mevrouw was eerder overleden, dus ze waren allebei alleen. Ook dit was een hele leuke dame met prachtige verhalen. Ze had op 35-jarige leeftijd haar carrière helemaal omgegooid en was ook heel open en belangstellend naar mij toe. Ze wilde van alles weten en stelde veel vragen. We hadden veel raakvlakken. Mevrouw kon nog kleine stukjes lopen met haar rollator, dus gingen we vaak naar een kroegje in de buurt. Daar kwamen altijd veel jonge mensen. Zij dronk daar haar 2 biertjes en ik 2 koffie. Ze vond het geweldig en ik vond het enig. Ik kon zo genieten van hoe ze daar zat te glunderen. Ze zag daar al die jonge mensen. Dan zei ze: ’Wat zijn ze allemaal knap! En wat hebben die mannen een mooie getrimde baard!’ Wij waren daar zelf ook een bezienswaardigheid, we waren een stuk ouder dan de gemiddelde bezoeker. Iedere keer vonden ze het weer leuk dat we er waren. Iedere week op vrijdagmiddag, net de vrijmibo. Mevrouw was best positief, maar had ook verdrietige verhalen. Ze stond op de wachtlijst voor een tehuis. Toen daar eenmaal plek was, stopte de koppeling vrij abrupt. Gelukkig weet ik dat ze in haar leven, waarin ze vaak is verhuisd, altijd goed en snel heeft kunnen aarden. Ze woont nu dichter bij haar zus en daar had ze erg naar uitgekeken. Ik ben heel benieuwd hoe het nu met haar gaat.

Mooie levensverhalen  
Het leuke van vrijwilligerswerk vind ik dat je mensen goed leert kennen, je bouwt toch een band op met elkaar. Sommigen zijn wat afstandelijker, maar dat is ook goed. Ik vind mensen zo boeiend, ze hebben zulke mooie levensverhalen. Daar zou je een boek over moeten schrijven, er liggen echt een paar mooie pareltjes. Niet alleen de zielige verhalen, er wordt ook ontzettend veel gelachen en dat maakt heel vrolijk. Sommige ouderen hebben nog zoveel humor. Zoals bij mijn eerste inzet. Ik kreeg daar een enorme opvlieger, waarop ik zei: ’wat ben ik toch een oude taart’. Waarop mevrouw reageerde: ’een oude taart mét of zonder slagroom?’ Je kon me opvegen! Ik vind het ook heel leerzaam, over hoe je in het leven kan staan. Zoals een dame van 62 jaar die al heel lang in een rolstoel zit. Zij zegt: ’Het leven is een feestje, maar je moet wel zelf de slingers ophangen.’ Anderen kunnen daar weer hoop uit halen.

Het leven meer kleur geven  
Als vrijwilliger kan je echt het leven van iemand meer kleur geven. Iemand die wat somber en eenzaam is een luisterend oor kunnen bieden. Als vrijwilliger ben je totaal onbevooroordeeld, dat kan enorm fijn zijn voor de cliënt. Na een bezoek is iemand dan weer helemaal blij en ontspannen. Dat is af te lezen aan hun gezichten. Mijn vorige cliënt knapte helemaal op in de kroeg als ze een slechte nacht had gehad. Na afloop zei ze dan: ‘Oh wat was dat weer fijn, wat heerlijk.’ Daar kan geen pilletje tegenop.
Mijn eerste cliënt begon zelf geen gesprek, maar na de juiste vragen of onderwerpen kon ze heerlijk zitten praten. Dan leefde ze helemaal op. Dat geeft een hartstikke fijn gevoel. Ook van zingen en muziek knappen mensen op. Dat vind ik leuk om te ontdekken. Het is fijn als je van tevoren informatie krijgt over je cliënt, zeker bij mensen met dementie. Maar ik vind het ook leuk om zelf te kijken wat goed aanslaat. Een beetje meebewegen met hoe diegene is. Ze kunnen goede en slechte dagen hebben. Dat heb ik in het verleden ook wel geleerd van mijn oudtantes.

Ik leer graag bij  
Ik ben begonnen bij Informele Respijtzorg. En sinds september vorig jaar word ik ook ingezet bij mensen in de laatste levensfase. Daar heb ik een training voor gedaan. Ik leer graag bij. Daarom ga ik naar bijeenkomsten. Dat werkt het beste voor mij. Ik wil niet stagneren in mijn ontwikkeling. Ik leer graag bij en wil alles weten; over dementie, de laatste levensfase. Ik heb er veel over gelezen en filmpjes bekeken. Hoe je om kunt gaan met alle verschillende vormen van dementie, dat geeft veel handvatten. Bijvoorbeeld dat je iemand niet moet bestormen met allemaal vragen, maar eerst gedag zeggen en jezelf voorstellen. Wacht rustig hun reactie af en stel dan een simpele vraag en geef ze de tijd om te antwoorden. Geduld is een schone zaak.
Via de LOI heb ik een paar zorgmodules gedaan met de STAP subsidie en ook op de site van Coursera zijn gratis cursussen op het gebied van zorg en welzijn te vinden. Daar heb ik ook veel van geleerd. En ik lees veel boeken. Zoals VerpleegThuis, van Teun Toebes. Die op 21-jarige leeftijd in een gesloten afdeling ging wonen van een verpleeghuis. Nu lees ik December slaan we even over, van Janneke Siebelink. Die na een burn-out besluit om als vrijwilliger aan de slag te gaan in de hospice.

Verrijking van mijn leven  
Vrijwilligerswerk is voor mij een stukje zelfvoldoening, iets kunnen toevoegen, iets kunnen betekenen voor mensen, zonder dat je daar je brood mee verdient. Het is om niet. Mensen knappen enorm op door iets te ondernemen of door ze een luisterend oor te bieden. Dat voegt echt iets toe voor ze. Ik heb zoveel mooie verhalen gehoord, dat is een verrijking van mijn leven. Anders had ik die verhalen nooit gehoord. Daar zouden echt boeken over geschreven moeten worden!

Andere vrijwilligers leren kennen  
Als ik tijd heb ga ik 1x in de 6 weken naar de koffieochtend voor vrijwilligers van Markant. Ik vind het leuk om andere vrijwilligers te leren kennen. We werken solistisch en komen elkaar anders niet tegen. Je weet nooit wat je van elkaar kan leren. Ik ben benieuwd naar verhalen en wat de andere vrijwilligers meemaken. Ook ben ik op zoek naar tips, of geef ik zelf tips. Het gaat om het uitwisselen van ervaringen. Het is een hele gemêleerde groep en iedereen heeft een andere reden om vrijwilliger te zijn.

Fijne organisatie  
Ik vind Markant een hele fijne organisatie. De communicatie is goed en we worden goed op de hoogte gehouden. De coördinatoren zijn goed te bereiken en ook vakanties worden doorgegeven. Ook de scholingsmogelijkheden die worden aangeboden vind ik heel fijn.

Vrijwillig, maar niet vrijblijvend  
Als je het echt wil, dan raad ik het iedereen aan om vrijwilligerswerk te doen. Het kan je leven enorm verrijken. Ik zie het wel als werk en zeg niet vaak af. Cliënten rekenen op mij. Het is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Het kan heel vervelend zijn voor een cliënt als je vaak en/of plotseling afzegt. Maar dat kan je goed afstemmen met je cliënt. Ik neem het heel serieus en beleef er daarom zoveel plezier aan. Mensen wachten op me, niks is toch mooier dan dat!

Wil jij ook iets toevoegen aan de maatschappij?
Word vrijwilliger bij Markant. Meld je aan of kijk op de pagina voor vrijwilligers voor meer informatie. Kijk voor leuke vacatures bij vrijwilligerswerk op onze website.